Mentol krystaliczny - bogactwo dobroczynnych właściwości?

Mentol jest głównym składnikiem olejków pozyskiwanych z mięty, odpowiadając za jej unikatowy, pełen odświeżenia i chłodu zapach. Najnowsze odkrycia technologiczne umożliwiły także wytwarzanie skrystalizowanego mentolu różnorodnymi procesami chemicznymi. Dzięki intensywnemu aromatowi jest bogaty w dobroczynne właściwości przydatne w leczeniu wielu dolegliwości, takich jak np. przeziębienie. Czy mentol krystaliczny pomaga? A także, gdzie możemy skorzystać z jego działania?

Mentol krystaliczny – czym jest?

Skrystalizowany mentol to związek występujący w olejkach mięty polnej (Mentha Arvensis). Jak sama nazwa wskazuje, jest to stała krystaliczna substancja w kształcie podłużnych igiełek, która topi się w temperaturze ok. 40 ºC. Ze względu na swoje właściwości jest szeroko stosowana w świecie kosmetyków za działanie odświeżające i łagodzące błony śluzowe. Oferuje wiele korzyści dla naszego zdrowia, wielce przydatnych, chociażby w leczeniu uporczywego kaszlu.

Mentol krystaliczny szczyci się działaniem odświeżającym i chłodzącym typowym dla mięty, może być stosowany miejscowo, doustnie lub w ramach aromaterapii, pomagając w redukowaniu i leczeniu problemów o podłożu żołądkowo-jelitowym, przewlekłego bólu, stanów zapalnych i miejscowych przekrwień. Skrystalizowany mentol jest ciekawym składnikiem do stosowania w przygotowaniu domowych kremów, żeli, czy sprayów, a także płynów do płukania ust.

Mentol krystaliczny – właściwości

Mentol jest związkiem organicznym o uznanych w świecie nauki właściwościach terapeutycznych. Ze względu na wyższe stężenie skrystalizowanego mentolu, jego walory przekraczają właściwości typowe dla standardowych produktów opartych na mięcie. Cechuje się m.in. następującymi właściwościami:

• Chłodzi organizm – działanie mentolu w formie kryształków pobudza wrażliwe na zimno receptory skóry. Daje to odczuwalny efekt orzeźwienia i ochłodzenia w zależności od zastosowanych dawek
• Jest doskonałym środkiem przeciwbólowym – ponieważ mentol pozwala na czasowe zahamowanie sygnałów emitowanych w przewodnictwie nerwowym dotkniętego bólem obszaru
• Ma właściwości przeciwzapalne i przeciwwirusowe – w tym kontekście kryształki mentolu są stosowane w leczeniu niektórych schorzeń stomatologicznych oraz ich profilaktyce. Zapobiega rozwojowi bakterii, np. jamy ustnej odpowiedzialnych za nieświeży oddech i próchnicę. Wspomaga również usuwanie flegmy i otwarcie dróg oddechowych
• Działa kojąco i uspokajająco – łagodzi powierzchowne oparzenia, pryszcze o podłożu zapalnym. Co więcej, działa uspokajająco na układ nerwowy i pomaga łagodzić bóle głowy, czy chroniczne migreny
• Perfumuje oddech – poprzez hamowanie rozwoju bakterii jamy ustnej odpowiedzialnych za przykry zapach daje widoczne uczucie świeżości
• Pomaga leczyć bóle gardła i przeziębienia
• Działa pozytywnie na kondycję włosów – mentol stymuluje krążenie krwi i rozluźnia połączenia nerwowe, sprzyjając wytrzymałości cebulek włosów i redukując znacząco ryzyko ich wypadania, czy łamania
• Ma działanie owadobójcze – silny zapach mentolu odstrasza owady, takie jak komary

Mentol krystaliczny – jak stosować?

Uczucie chłodu wytwarzane przez mentol, a także jego właściwości znieczulające i przeciwzapalne, doprowadziły do tego, iż mentol może być stosowany zarówno z produktami przeznaczonymi do łagodzenia podrażnień skóry, bólu gardła lub przekrwienia błony śluzowej nosa.

Mentol w krysztale może być również stosowany w leczeniu oparzeń słonecznych lub bólów mięśni. W tradycyjnej medycynie chińskiej mentol krystaliczny przepisywany jest w leczeniu nudności, biegunek, niestrawności, czy bólów głowy. Stosowany jako suplement ze względów zdrowotnych, zwykle przyjmuje się go w postaci rozcieńczonej w alkoholu.

Mentol krystaliczny – jakie zastosowanie znajdzie w domu?

Kryształki mentolowe do użytku w domu najlepiej sprawdzają się w połączeniu z alkoholem takim jak spirytus. Teoretycznie można go rozpuścić w lżejszych alkoholach, jednakże nie jest to polecana forma. Sugeruje się, iż rozpuszczenie mentolu w alkoholu powinno być przeprowadzone w następujący sposób:

• Na 10 g kryształków mentolu stosujemy 10 ml alkoholu w małej misce. Wszystko dokładnie mieszamy, następnie zostawiamy do momentu, aż mentol rozpuści się w cieczy.

Oprócz tego, kryształki mentolu mogą być rozpuszczane także w olejach tłustych, np. oliwie z oliwek, oleju jojoba, czy zwykłym domowym oleju rzepakowym. Jest to zalecana opcja dla osób, chcących wykorzystać mentol w przygotowywaniu domowych kosmetyków.

Mentol krystaliczny w domu znajduje swoje zastosowanie w takich sytuacjach, jak:

• Przygotowywanie pasty do zębów, płynu do płukania jamy ustnej
• Balsamy do stosowania miejscowego
• Pielęgnacja oparzonych stóp
• Żele odświeżające i tonizujące
• Uderzenia, siniaki i stłuczenia
• Ugryzienia owadów
• Swędząca skóra
• Dezodoryzacja pomieszczenia

Mentol krystaliczny do sauny

Mentol oprócz zastosowania kosmetycznego, czy w warunkach domowych jest także cennym dodatkiem do tworzenia przyjemnych naparów w saunie. Istnieje kilka sposobów wykorzystania kryształków mentolu jako naparu do użytku w saunie:

• Kryształki mentolu bez wody – umieszczamy niewielką ilość kryształków bezpośrednio na kamieniach sauny. Należy się upewnić, że kryształki nie spadają przez kamienie na pręty grzewcze
• Z dodatkiem wody – kryształki umieszczamy w chochli lub wiaderku z wodą. Po wykonaniu tej czynności można przystąpić do infuzji, polewając wodę z dodatkiem mentolu na kamienie
• Napar lodowy – do tego potrzebny jest worek kruszonego lodu. Przed wejściem do sauny należy uformować kulę z lodu zawierającą dwa lub trzy kryształki mentolu. Następnie tak przygotowaną kulę umieszczamy na gorących kamieniach. W przypadku wizyty w saunie zimą, zamiast lodu można wykorzystać śnieg

Mentol krystaliczny do inhalacji

Kryształki mentolu dzięki swoim bogatym właściwościom terapeutycznym mogą być z powodzeniem wykorzystywane w inhalacji. Po dodaniu do gorącej wody uwalniają silną parę mogącą złagodzić objawy przeziębienia i działając profilaktycznie na okolicę zatok i nosa.

Chociaż w temperaturze pokojowej jest ciałem stałym, mentol można stopić ciepłą wodą i z łatwością wytworzyć silnie pachnącą parę. Dodając od 5 do 10 kryształków mentolu do ciepłej wody, moc mentolu zahamuje odruchy kaszlu, objaw przeziębienia i spowoduje zwiększone uczucie drożności przewodów nosowych, tym bardziej widoczne u osób z doskwierającym przekrwieniem błony śluzowej nosa.

Jedno z badań, w których zbadano reakcję ochotników na kontakt z ciepłą parą mentolową, rzeczywiście wykazało, iż wdychanie mentolu znacznie zmniejszyło częstotliwość występowania kaszlu, a także znaczącą poprawę w drożności górnych dróg oddechowych. Należy jednak zauważyć, iż efekty inhalacji mentolem są widoczne tylko u osób chorych, np. na przeziębienie.

Mentol krystaliczny – jak przechowywać?

Skrystalizowany mentol powinien być przechowywany w temperaturze od 5 do 35 ºC, w suchym i dobrze wentylowanym miejscu, z dala od źródeł światła i bezpośredniego nasłonecznienia. Powinien być także umieszczony z dala od punktów potencjalnego zapłonu, czy środków utleniających oraz silnie kwaśnych substancji.

Zalecane jest zatem, aby mentol był przechowywany w dostarczanym przez producenta opakowaniu, a także z dala od dzieci, gdyż potencjalne spożycie kryształków mentolu może spowodować poważne problemy zdrowotne.

„Menthol - A Medical Dictionary, Bibliography, and Annotated Research Guide to Internet References” – ICON Health Publications, 2004.

„The effect of inhaled menthol on upper airway resistance in humans: A randomized controlled crossover study” – E. J. Pereira et al., czasopismo naukowe Canadian Respiratory Journal, Pulsus Group Inc., 2013.

„Stereo-selective activity of menthol on GABAA receptor” – N. A. Corvalán, J. A. Zygadlo, D. A. García, czasopismo naukowe Chirality, John Wiley & Sons, 2009.

„The effect of l-menthol on the systemic blood pressure”  - N. Rakieten, M. L. Rakieten, czasopismo naukowe Journal of Pharmaceutical Sciences, John Wiley & Sons, 1957.

„Menthol--pharmacology of an important naturally medicinal "cool" – J. A. Farco, O. Grundmann, czasopismo naukowe Mini reviews in medicinal chemistry, Bentham Science Publishers, 2013.

„The role and mechanism of action of menthol in topical analgesic products” – J. V. Pergolizzi Jr., czasopismo naukowe Journal of clinical pharmacy and therapeutics, Blackwell Scientific Publications, 2018.

„Menthol: a simple monoterpene with remarkable biological properties” – G. P. P. Kamatou, I. Vermaak, A. M. Viljoen, B. M. Lawrence, czasopismo naukowe Phytochemistry, Pergamon Press, 2013.

„Topical menthol increases cutaneous blood flow” – D. H. Craighead, L. M. Alexander, czasopismo naukowe Microvascular research, Academic Press, 2016.

„Menthol: effects on nasal sensation of airflow and the drive to breathe” – R. Eccles, czasopismo naukowe Current allergy and asthma reports, Current Science Inc., 2003.