Olejek Styraksowy – tradycyjne remedium pełne zdrowia

Styraks jest wyjątkowym gatunkiem rośliny leczniczej, która od wieków była używana do celów terapeutycznych, kosmetycznych i przemysłowych. Obecnie olejek eteryczny, a także i żywica pozyskiwana ze styrakowca benzoesowego zdobywają na popularności w kręgach pasjonatów aromaterapii, czerpiąc z jego działania ogrom korzyści. Czym jest styrakowiec, a także jakimi cechami determinuje się pozyskiwany z niego olejek i żywica? Poznajmy potencjalne korzyści zdrowotne wynikające z jego stosowania.

Styrakowiec benzoesowy – pochodzenie rośliny

Styrakowiec benzoesowy jest gatunkiem rośliny należącym do różnorodnej rodziny styrakowatych. Pochodzi z regionu Azji Wschodniej, porastając Tajlandzkie i Sumatrzańskie wyspy. Styrakowiec benzoesowy jest wysokim, tropikalnym drzewem o jasnozielonych liściach, które wydziela lepką, czerwonawo-brązową żywicę o aromatycznych, intensywnie korzennych nutach. Liście drzewa pokryte są małym, charakterystycznym białawym puchem.

Sam styrakowiec znany jest człowiekowi już od czasów starożytnych. Pomimo różnorodności rodziny styrakowatych, styrakowiec benzoesowy jest jednym z niewielu gatunków wytwarzających żywicę, którą można stosować w produkcji perfum, kadzideł, czy lekarstw.

Olejek eteryczny pozyskiwany ze styrakowca benzoesowego nie jest dokładnie olejkiem eterycznym, lecz aromatycznym ekstraktem o gęsto czerwonawej strukturze. Uzyskiwany z rośliny olej stosowany jest, ze względu na swoją wysoką gęstość, a tym samym duże stężenie substancji aktywnych w połączeniu z olejami nośnikowymi, powodującymi, że mieszanina staje się bardziej mętna.

Obecnie olejek benzoesowy pozyskiwany jest z roślin uprawianych w pierwotnym obszarze ich występowania. Styrakowiec benzoesowy, a także powiązana z nim żywica i olej nie są substancjami toksycznymi ani drażniącymi. Choć warto wspomnieć, iż niektóre osoby skłonne do alergii mogą źle zareagować na działanie ekstraktów ze styrakowca.

Żywica benzoesowa – jak jest pozyskiwana?

Wykonując nacięcia w pniu, styrakowiec wydziela żywiczny płyn, który po wysuszeniu traktowany jest jako aromatyczne kadzidło zwane żywicą benzoesową. Wewnętrznie działa wykrztuśnie, dezynfekująco i antyseptycznie. Stosowana jest już od czasów starożytnych w leczeniu egzemy, czyraków i odmrożeń. Obecnie jest również stosowana jako dodatek past do zębów w leczeniu chorób jamy ustnej.

Sama żywica wydziela intensywny, słodko-balsamiczny aromat. Benzoes, podobnie jak kadzidło i mirra, był używany od tysięcy lat jako jeden ze składników kadzideł mających na celu wypędzić złe duchy. Dzięki przyjemnemu zapachowi, żywica benzoesowa dobrze komponuje się z olejkami drzewa sandałowego, jałowca, mirry, czy gorzkiej pomarańczy.

Olejek styraksowy – jakie ma właściwości?

Olejek eteryczny pozyskiwany ze styrakowca benzoesowego jest lepką pomarańczowo-brązową cieczą, składającą się głównie z takich substancji, jak cynamonian benzylu, kwas sumaresynolowy, kwas benzoesowy, czy kwas cynamonowy. Są to jednocześnie najsilniejsze substancje aktywne olejku.

Tradycyjne nauki, a także współczesna medycyna z powodzeniem wytypowały najszerzej spotykane właściwości olejku styraksowego. Mowa m.in. o właściwościach:

• Przeciwzapalnych
• Przeciwutleniających
• Wykrztuśnych
• Wiatropędnych
• Moczopędnych
• Dezodoryzujących

Olejek styrax działa również uspokajająco na ośrodkowy układ nerwowy, a także stymulująco na układ odpornościowy. Z tego względu właściwości olejku stosowane są w postaci balsamów, czy aromaterapeutycznych inhalacji. Ze względu na swoją naturalną zdolność jednoczesnej stymulacji i uspokajania wydaje się wprawiać w ruch układ krążeniowy, a także oddechowy, oczyszczając zatkane drogi oddechowe, pobudzając krążenie i zwiększając przepływ moczu.

Olejek Styrax – praktyczne zastosowanie

Dzięki bogatym właściwościom olejek styraksowy może być stosowany w profilaktyce wielu nieprzyjemnych dolegliwości dotykających ludzkiego organizmu. Obecnie olejek ze styraksu jest powszechnie stosowany w leczeniu różnych chorób i objawów, choć współczesna medycyna wciąż bada jego rzeczywistą skuteczność.

Pomimo tego, udowodnione zalety olejku styraksowego znajdą swoje zastosowanie w:

• Leczeniu zapalenia oskrzeli i kataru – olejek eteryczny działa wykrztuśne, dlatego można go stosować w leczeniu zapalenia oskrzeli lub kaszlu przy przewlekłym przeziębieniu. Wystarczy przygotować inhalację za pomocą dyfuzora, dodając 2-3 krople olejku eterycznego do urządzenia wypełnionego wodą
• Uspokojenie starganych nerwów – styraks ma udowodnione działanie relaksujące, tonizujące, a także lekko przeciwdepresyjne, przydatne dla osób, które mają skłonności do wpadania w szybki gniew i nerwowość. Olejek styraksowy jest przydatny do porządkowania myśli i zachęcenia do działania
• Bóle menstruacyjne – działanie przeciwskurczowe olejku jest niezwykle pomocne w przypadku masażu brzucha spowodowanego skurczami miesiączkowymi. Mieszając łyżkę olejku z olejem nośnikowym (np. słonecznikowy, jojoba), wystarczy wmasować przygotowaną mieszaninę okrężnymi ruchami, aby poczuć natychmiastową ulgę
• Pomaga w walce z infekcjami wirusowymi i bakteryjnymi – olejek styraksowy zawiera różne związki o silnych właściwościach przeciwutleniających i przeciwdrobnoustrojowych, szczególnie pomocnych w zwalczaniu nawracających infekcji o podłożu wirusowym, czy bakteryjnym
• Przyśpiesza gojenie ran – tradycyjne praktyki medyczne od setek lat stosują olejek styraksowy w leczeniu różnego rodzaju ran. Współczesne badania naukowe wykazały również, iż związki przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe odgrywają znaczącą rolę w stymulowaniu gojenia się ran skóry i owrzodzeń w przewodzie pokarmowym
• Zmniejsza stany zapalne – olejek stosowany jest w leczeniu różnych stanów zapalnych, takich jak występujące na skórze wysypki i trądzik. Oprócz tego cechuje się również działaniem wewnętrznym, redukując objawy biegunki, czy zaparcia. Związki przeciwutleniające olejku mogą pomóc zmniejszyć stan zapalny i powiązane z nim negatywne objawy
• Działa dezodoryzująco – dzięki aromatycznemu zapachowi, a także bogatej ilości związków tonizujących i dezodoryzujących olejek styraksowy jest w stanie zmniejszyć intensywny zapach wydzielanego potu, jednocześnie zabijając rozwijające się w okolicach pachwin bakterie

Olejek eteryczny Styrax w aromaterapii – na co pomaga?

Olejek styraksowy można wdychać bezpośrednio z miski z gorącą wodą lub umieścić kilka kropel w dyfuzorze i podgrzać, aby zapach przenikał powietrze. Aromaterapia korzysta z dobrodziejstw olejku styraksowego, który oprócz przyjemnego zapachu umożliwia łagodzenie objawów astmy, przeziębienia, zapalenia oskrzeli, grypy i innych chorób układu oddechowego.

Opary olejku mogą być również stosowane w domowej, wieczorowej kąpieli. Moczenie w wodzie zawierającej od 5 do 15 kropel olejku benzoesowego pomaga zmniejszyć napięcie nerwowe i złagodzić bóle mięśni, zapalenie stawów i stany zapalne. Należy pamiętać, iż w trakcie kąpieli zalecane jest rozcieńczenie olejku z innym olejem nośnikowym.

Ciekawostki o olejku benzoesowym

Jakie ciekawostki powiązane są z olejkiem benzoesowym? Historia stosowania olejku jest niezwykle bogata, niektóre źródła podają, iż olejek styraksowy był stosowany już w czasach przed naszą erą przez lokalnych mieszkańców Sumatry i Jawy.

Olejek benzoesowy zapisał się również w historii Islamu. Ibn Sina, znany również jako Avicenna był znanym lekarzem, filozofem i pisarzem złotego wieku Islamu. W jednym ze swoich traktatów medycznych wspomniał o olejku styraksowym, jako niezwykle ważnym lekarstwie w ówczesnej medycynie islamskiej.

Do Europy olejek benzoesowy dotarł dopiero w drugiej połowie XVI wieku, wraz z narastającymi ówcześnie nastrojami kolonialnymi i okresem wielkich odkryć geograficznych. Pomimo tego, starożytni Egipcjanie wspominali o zapachu olejku na długo przed jego odkryciem przez Arabów i Europejczyków. Traktowali go jako „boski” zapach pełen magii, który był silnie powiązany z osobą Mojżesza, który miał ponoć używać perfum ze styraksu w momencie swojej ucieczki z Egiptu.

„The Difference Between Storax and Styrax” – C. Yronwode, C. Runyon, Lucky Mojo Curio, 2002.

„Weihrauch, Styrax, Sandelholz. Das Erlebnisbuch des Räucherwerks” – F. X. J. Huber, O. W. Barth, 1999.

„Ueber den Harzfluss bei den Dicotylen: Speziell bei Styrax, Canarium, Shorrea, Toluifera und Liquidambar; Inaugural-Dissertation zur Erlangung der Doktorwürde der Hohen Philosophischen Fakultät der” – C. J. I. B. Svendsen, Forgotten Books, 2018.

„Extractos de mamuyo (Styrax ramirezii): Análisis fisicoquímicos de fruto y actividad antimicrobiana” – R. O. Mendoza Tafolla, E. Rubio Ochoa, C. E. García M., ‎ Editorial Académica Española, 2017.

„Genus Styrax: A resource of bioactive compounds” – S. Ninh The, N. T. Thuy Linh, N. T. Thu Ha, N. Thanh Tra, czasopismo naukowe Bioactive Natural Products, Elsevier, 2021.

„Contribution de la chimie analytique à l'étude des exsudats végétaux styrax, storax et benjoin” – M. Hovaneissian, P. Archier, C. Mathe, C. Vieillescazes, czasopismo naukowe Comptes Rendus Chimie, Elsevier, 2006.

„Preliminary studies on the Styrax oil” – Y. Vardar, S. Oflas, czasopismo naukowe Plant Foods for Human Nutrition, Springer, 1973.

„Ueber die Menge der aus dem flüssigen Styrax zu gewinnenden Zimmtsäure” – praca zbiorowa, czasopismo naukowe Archiv der Pharmazie, John Wiley & Sons, 1857.

„Ueber den orientalischen Styrax” – A. Tschirch, L. van Itallie, czasopismo naukowe Archiv der Pharmazie, John Wiley & Sons, 1901.