Historia aromaterapii - jak olejki eteryczne stały się ważnym elementem medycyny naturalnej

Właściwości lecznicze olejków eterycznych znane są niemal od zawsze i stały się podstawą dla aromaterapii. Z tychże dobrodziejstw korzystali starożytni Egipcjanie, Grecy i Rzymianie. Aromaterapia rozwijała się wraz z wiedzą na temat olejków eterycznych. Dziś jest formą terapii, która działa prozdrowotnie nie tylko na ciało, ale również na umysł. Sztuka aromaterapii współcześnie dostępna jest na całym świecie i cieszy się stale rosnącą popularnością. 

Co to jest aromaterapia i jak działa?

Aromaterapia to dziedzina medycyny niekonwencjonalnej, która wykorzystuje lecznicze i profilaktyczne właściwości naturalnych olejków eterycznych. Aromaty otrzymujemy z różnych części roślin, głównie ziół, owoców i kwiatów, przez proces destylacji. Pozyskiwanie olejków eterycznych odbywa się poprzez destylację, ekstrakcję rozpuszczalnikami lub tłoczenie.

Rośliny stosowane w aromaterapii wykazują wszechstronną aktywność: biochemiczną, farmakologiczną i fizjologiczną  dla organizmu ludzkiego.  Olejki eteryczne działają przeciwwirusowo i bakteriobójczo, doskonale sprawdzają się w przypadku infekcji górnych dróg oddechowych, a także pobudzają układ odpornościowy. Poza właściwościami prozdrowotnymi, wykazują również pozytywny wpływ na doznania zmysłowe i dobre samopoczucie: redukują uczucie lęku, działają relaksująco i wyciszająco, a jednocześnie orzeźwiają umysł, wyostrzają zmysły i poprawiają koncentrację. Aromaterapia ma na celu nie tylko poprawę  ogólnego stanu zdrowia. Jest również sposobem na utrzymanie harmonii między duszą i ciałem. 

Olejki eteryczne możemy aplikować na wiele sposobów: przez drogi oddechowe w formie inhalacji bądź komina aromaterapeutycznego oraz przez skórę i błony śluzowe dzięki masażom, okładom, kąpielom i natryskom. 

  • Inhalacje aromaterapeutyczne -  metoda ta sprawdza się szczególnie w przypadku infekcji górnych dróg oddechowych i w problemach psychologicznych. Olejki eteryczne są niezwykle lotnymi substancjami, jednak aby ich wdychanie było możliwe, muszą znaleźć się w powietrzu. W tym celu wystarczy, że dodamy kilka kropli olejku do ciepłej wody, okryjemy się ręcznikiem i będziemy wdychać opary od 5 do 10 minut. Możemy także skropić chusteczkę kilkoma kroplami olejku i wdychać aromat co jakiś czas. 
  • Kąpiele aromaterapeutyczne - polega na kąpieli w ciepłej wodzie z dodatkiem kilku kropli olejku eterycznego.
  • Masaż aromaterapeutyczny - to nic innego, jak masaż oliwą z dodatkiem olejków eterycznych, stosowany na całym ciele lub na jego wybranej części, w której odczuwamy dolegliwość. 
  • Kompresy i okłady - szczególnie zalecane są przy problemach skórnych.

Masaż, podobnie jak kąpiel, działają bezpośrednio na skórę i jednocześnie są wdychane z oparów. Dlatego mogą być stosowane zarówno w przypadku problemów skórnych, w schorzeniach wewnętrznych oraz problemach natury psychicznej. 

Historia aromaterapii i ciekawostki

Pierwsze wzmianki o aromaterapii pochodzą sprzed 5000 lat. Mowa tu o dokumencie z Mezopotamii, datowanym na III w. p.n.e., który został zapisany na tabliczce pismem klinowym. Znajdują się w nim receptury mieszanek leczniczych roślinnego pochodzenia, służące kuracjom zapachowym. Można odczytać w nim informacje o mircie, tymianku lub olibanum. Przeciwmikrobowe właściwości olejków eterycznych były znane już w czasach starożytnego Egiptu. Wykorzystywano je wówczas nie tylko do celów kosmetycznych, ale również do balsamowania ciał. Gdy w 1922 roku odsłonięto grobowiec Tutanchamona, nadal wyczuwalny był zapach olejków eterycznych, użytych do balsamowania jego zwłok. Podobnie Kleopatra miała nasączone olejkami - różanym i jaśminowym, całą swoją odzież, wszystkie pomieszczenia, a nawet żagle statków. W Asyrii świątynie budowane byłyz drzewa cedrowego, gdyż jego prozdrowotne olejki działały jako swego rodzaju dezynfekcja. Miały za zadanie chronić przed rozprzestrzenianiem się chorób i zapobiegać epidemiom.

Z terapeutycznych właściwości naturalnych aromatów korzystał także ojciec medycyny, Hipokrates. Stosował olejki eteryczne do kąpieli oraz masaży. Co więcej, odkrył, że palenie substancji aromatycznych, dzięki swoim właściwościom przeciwwirusowym i antybakteryjnym, chroni przed chorobami zaraźliwymi. Teofrast z Eresos, grecki uczony i filozof, uznawany obecnie za ojca botaniki, ok. 270 r. p.n.e. napisał dzieło, które stanowi ogromną skarbnicę wiedzy dla aromaterapii pt. "Historia plantarum" (Badania nad roślinami). W starożytnym Rzymie olejki eteryczne często stosowane były w  obrzędach religijnych i rytuałach. O roślinach olejkodajnych pisał również Pliniusz Starszy w pracy pt. "Naturalis historia" (Historia naturalna), gdzie podał ok. 80 receptur na preparaty lecznicze z ich wykorzystaniem. 

Momentem przełomowym w aromaterapii było bez wątpienia odkrycie przez arabskiego lekarza Awicenna Ibn Sina (980-1036 r.n.e) nowatorskiej metody destylacji olejków na zimno. Sprawiło to, że sam proces stał się bardziej wydajny, a olejki bogatsze w cenne substancje leczniczce. W średniowieczu, destylacją olejków zajmowali się głównie zakonnicy. Wykorzystywali je do leczniczych likierów i nalewek oraz olejków aromatycznych usuwających przykre zapachy i odstraszających insekty. W okresie renesansu nastał czas uprzemysłowienia metod pozyskiwania olejków eterycznych, a tym samym rozpowszechnienia samych produktów.

Bardzo ważną postacią w historii aromaterapii jest Rene Maurice Gatefosse, który w latach 20 i 30 XX wieku prowadził badania nad właściwościami olejków - bakteriobójczymi, przeciwwirusowymi, przeciwzapalnymi oraz odkażającymi. To on, jako pierwszy, w 1937 roku użył sformułowania "aromaterapia", w swojej książce pt. "Aromaterapia – olejki eteryczne – hormony roślinne". Dalej, pracę nad dobrodziejstwami olejków eterycznych kontynuował Jean Valnet. Tym samym od 50 w latach 50 XX wieku nastąpił wielki skok rozwoju aromaterapii i jej popularyzacja od Anglii i Francji na cały świat. 

O czym warto pamiętać w aromaterapii

Aromaterapia bazuje na olejkach eterycznych w 100% naturalnych. Oznacza to, że powinniśmy zwracać szczególną uwagę na produkty, których zamierzamy stosować w terapii, aby były wysokiej jakości. Istnieją przeciwskazania do stosowania aromaterapii w przypadku kobiet w ciąży, dzieci i osób uczulonych na składniki, które mogą być zawarte w danym olejku. Aby w pełni cieszyć się doznaniami zmysłowymi płynącymi z aromaterapii, stosujmy mieszanki olejków eterycznych, których zapachy są dla nas przyjemne. Pamiętajmy, że możemy korzystać w terapii z więcej niż jednego olejku, ale nie przekraczajmy dawki pięciu jednocześnie. 

Bibliografia

"Aromaterapia jako wspomaganie w psychopedagogice", Agnieszka Hłobił, Izabela Piecuch, [w:] "Rocznik Ochrona Środowiska" t. 12, Koszalin 2010. 

"Medycyna niekonwencjonalna", Joanna Trevelyan, Brian Booth,  Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998.

"Tajemnice aromaterapii. Pachnąca apteka", Władysław S. Brut, Iwona Konopacka, , Oficyna Wydawnicza MA, Łódź 2008

"Terapeutyczne właściwości aromaterapii", Justyna Marwicka, Kornelia Niemyska, Sara Podraza, [w:] "Kosmetologia Estetyczna" nr 6/4, Wrocław 2015. 

Powiązane wpisy

Instagram

Comments (0)

No comments at this moment

New comment

You are replying to a comment

Produkt dodany do listy życzeń