Sauna to tradycja wywodząca się wprost z krajów Północy, a zwłaszcza z Finlandii. Od kilku lat sauny cieszą się niezmierną popularnością w Polsce. Rytuał dobrego samopoczucia, jakim jest sucha gorąca kąpiel, przyciąga coraz więcej osób. Jak wygląda korzystanie z sauny oraz co należy o niej wiedzieć?
Czym dokładniej jest sauna – praktyki relaksu warte poznania
Sauna tradycyjnie praktykowana w małej drewnianej chatce lub zamkniętym pomieszczeniu polega na odbyciu suchej kąpieli w reżimie 3 do 20% wilgotności o temperaturze od 70 do 100°C.
Ogrzewanie pokoju, w którym odbywa się sesja, wytwarzane jest przez opalanie drewnem lub piecem elektrycznym zwanym tradycyjnie kiuas. Tak opalane pomieszczenie ogrzewa kamienie, na które wlewa się wodę w celu wytworzenia pary i ciągłego podnoszenia temperatury.
Sauna – właściwości, zalety, zastosowanie
Patrząc na saunę, możemy zadać pytanie: Po co zamykać się w takim razie w tak gorącym pomieszczeniu? W praktyce może wydawać się to dziwne. Jednak fakt intensywnego pocenia się ciała – nawet do 1,5 litra potu niesie ze sobą wiele korzyści dla organizmu. Wliczamy w to ujędrnianie tkanek i zwężanie porów skóry, niezwykle przydatnych w zabiegach kosmetycznych.
Wokół tematyki saun w ostatnich latach pojawiła się ogromna ilość fałszywych przekonań. Na przykład to, iż saunie przypisywane są właściwości odchudzające, co nie jest prawdą. Sauna powoduje wydzielanie potu, a utrata masy ciała jest chwilowa i szybko zostaje zrekompensowana.
Pomimo tego, korzystanie z sauny zmniejsza napięcie mięśniowe, a nawet uwalnia stany skurczone. Dlatego korzystanie z sauny jest wskazane przy bólach mięśni, czy stanach pourazowych.
Bodźce cieplne powodujące rozszerzanie naczyń krwionośnych w skórze i jej głębszych warstwach prowadzą do zwiększenia przepływu krwi i limfy tętniczej, zmniejszając ból i przyspieszając procesy regeneracyjne stanów zapalnych i tkanek.
Inne zalety sauny warte poznania
Oprócz powyższych sauna zapewnia także następujące zalety:
- Wydzielanie pozytywnych dla zdrowia hormonów – pod wpływem ciepła przysadka mózgowa ulega pobudzeniu, uwalniając endorfiny – hormony szczęścia
- Wspomaganie układu sercowo-naczyniowego – organizm reagując na zwiększoną temperaturę, obniża objętość krwi, prowadząc do spadku ciśnienia i wzrostu tętna nawet do 100-150 akcji serca na minutę
- Zwiększenie podstawowej przemiany materii – nawet o 30-40% zwiększa się wydalanie przez skórę produktów przemiany materii, takich jak kwas węglowy, ciałka histaminowe, produkty przemiany białek i węglowodanów
Powyższe zalety znajdą więc zastosowanie u osób z chorobami takimi jak POChP, w niewydolności serca lub chorobie tętnic obwodowych. Sauny pomagają również złagodzić objawy reumatoidalnego zapalenia stawów i mogą być korzystne, a jakże, w regeneracji mięśni po treningu. Osoby z depresją i stanami lękowymi mogą również skorzystać z sesji w saunie, dzięki wydzielanym przez przysadkę endorfinom.
Emulsja do sauny drzewo herbaciane - 250 ml
Rodzaje sauny – więcej niż myślimy
W kulturze przyjął się obraz sauny, jako drewnianej kabiny wyposażonej w ławki, w której uwalniane jest suche powietrze przez opalanie drewnem. Obecnie istnieją jednak różnorodne rodzaje saun, z których każda cechuje się swoimi własnymi, oryginalnymi właściwościami.
- Sauna fińska – określana mianem sauny klasycznej. Wnętrze nagrzewa się do temperatury od 80°C do 120°C. Wysoka temperatura jest znośna dla ciała, ponieważ wilgotność wynosi zazwyczaj 3 do 20%. Dostępna jest w różnych wariantach, np. sauna z bali lub sauna ziemna. Oryginalnym wariantem jest tzw. sauna dymna;
- Łaźnia parowa (hammam) – w łaźni parowej temperatura powietrza wynosi zwykle od 40°C do 50°C, czyli jest znacznie niższa niż w klasycznej saunie. Wilgotność wynosi 100%, co z kolei zwiększa odczucia związane z temperaturą. Polecana jest szczególnie osobom cierpiącym na choroby układu oddechowego;
- Tepidarium – swoją nazwą nawiązuje do rzymskich term. Temperatura jest nieco wyższa od normalnej temperatury ciała i wynosi ok. 38°C do 40°C, dzięki czemu jest znośna również dla osób, które cierpią na słabe krążenie. Sprzyja ukrwieniu organizmu, zapobiega przeziębieniom. W porównaniu do klasycznej sauny, sesje w tepidarium są znacznie dłuższe;
- Biosauna – nazywana także sanarium to wilgotna kąpiel z ciepłym powietrzem, która zasadniczo różni się od klasycznych saun temperaturą powietrza. Średnio jest to około 50°C do 60°C. W biosaunie mile widziane są różnorodne olejki eteryczne.
W ostatnim czasie coraz częściej spotykane są sauny na podczerwień z Japonii. Elementy grzewcze na podczerwień zastępują tradycyjny piec. 80% promieniowania wnika w głąb tkanek skóry, zwiększając potliwość. Temperatura otoczenia wynosi z kolei ok. 50°C.
Zasady korzystania z sauny – o jakich należy wiedzieć?
Jeśli mamy szczęście posiadania przydomowej sauny, nie musimy martwić się o etykietę. Jeśli jednak dzielimy się wrażeniami z sauny z innymi osobami, powinniśmy trzymać się ważnych zasad związanych z jej poprawnym użytkowaniem. Jak zatem korzystać z sauny?
- Przed skorzystaniem z sauny należy wziąć szybki prysznic
- Wchodzimy i wychodzimy szybko – sauny są szczelne, aby utrzymać ciepło w środku. W tym celu natychmiast po wejściu lub wyjściu należy je skrzętnie zamknąć
- W niektórych saunach dopuszczalna jest nagość – w innych przypadkach preferowane jest noszenie ręcznika lub kostiumu kąpielowego
- Nie należy siadać bezpośrednio na ławce – upewnijmy się, że mamy ze sobą ręcznik do siedzenia
- Nie rozciągamy się, gdy sauna jest zatłoczona
- Jeśli temperatura jest za wysoka lub za niska, warto poprosić o zgodę grupy przed przestawieniem termostatu
- W saunie nie zostawiamy śmieci – mowa tu o plastrach, wsuwkach, jedzeniu
Oprócz tego, przed wyruszeniem do sauny nie należy spożywać alkoholu, jeść obfitego posiłku lub zasypiać wewnątrz sauny. Przed wejściem zalecane jest również wypicie szklanki wody, a także po w celu uniknięcia możliwego odwodnienia.
Jak korzystać z sauny – odpowiedni czas
Praktyka w saunie ma na celu przede wszystkim zrelaksowanie uczestników i zapewnienie im dobrego samopoczucia. Typowy rytuał rozpoczyna się od wzięcia prysznica i dokładnego wytarcia się, a następnie przebywania w saunie przez około dziesięć minut, aż pojawią się pierwsze krople potu na skórze.
Następnie wychodzimy z sauny, aby wziąć chłodny lub zimny prysznic, lub w ekstremalnych formach – ochłodzić się lodem. Po wysuszeniu czynność powtarza się dwukrotnie, kończąc na zimnym prysznicu, a następnie okresie odpoczynku. Oczywiście, rytuał musi być dostosowany do potrzeb i pragnień każdej osoby, aby pozostał praktyką bezpieczną i przyjemną.
Tak więc korzystanie z sauny dzielone jest na trzy fazy:
- Faza ciepła – trwa wewnątrz sauny od 8 do 15 minut. Osoby początkujące w saunie powinny spokojnie zacząć od sesji w niższym reżimie temperaturowym. Podczas tej fazy serce zaczyna bić szybciej, naczynia krwionośne rozszerzają się, a temperatura ciała wzrasta. Cały układ sercowo-naczyniowy pracuje na pełnych obrotach;
- Faza zimna – podczas schładzania należy wyjść na kilka minut na chłodne powietrze. Cyrkulacja, która odbywa się w drogach oddechowych, napełnia płuca świeżym tlenem. Następnie kierujemy się do zimnej wody, a zimą można skorzystać z ochłodzenia kruszonym lodem jak śniegiem, jak to robią Finowie. Należy pamiętać, aby ochładzać się od stóp do góry, kierując się w stronę serca. Naczynia krwionośne zwężają się wtedy w mgnieniu oka;
- Faza odpoczynku – służy wyłącznie relaksowi. Powinna trwać co najmniej tak długo, jak faza ciepła. Nie spieszmy się i słuchajmy swojego ciała. Podczas odpoczynku można po prostu zamknąć oczy lub poczytać dobrą książkę. Najważniejsze w całym procesie jest odprężenie ciała.
Oczywiście po ostatniej fazie możemy ponownie wrócić do sauny i powtórzyć cały proces tyle razy, ile zechcemy. Na początek zalecane są jednak jedno lub dwa powtórzenia.
Dodatki do sauny – emulsje do sauny, olejki eteryczne, mentol
Stosowanie olejków eterycznych w saunie jest szczególnie korzystne dla organizmu. Suche i intensywne ciepło sauny podkreśla ich nuty i wzmacnia zalety. Każdy olej eteryczny, czy emulsja ma określone zalety, wpływające na organizm w trakcie użytkowania.
Olejki eteryczne na bazie eukaliptusa, sosny czy mięty stosuje się ze względu na ich właściwości oddechowe i oczyszczające. Olejki na bazie cytrusów cechują się działaniem rewitalizującym i tonizującym, a te na bazie lawendy lub melisy koją i odprężają.
Z kolei emulsje do sauny lub mentol, nakładane przed wejściem do wnętrza nadadzą się w celach kojących, odprężających lub uodparniających na wysoką temperaturę. Mentol sprawdza się tu niesamowicie skutecznie, gdy jest nakładany bezpośrednio na skórę w okolicach nosa. Orzeźwia, zapewnia odpowiednią cyrkulację w drogach oddechowych i co najważniejsze, relaksuje w trakcie całej sesji. Kryształki mentolu mogą być również stosowane bezpośrednio na kamieniach lub w wiaderku infuzyjnym, rozcieńczając je wodą.
Akcesoria do sauny – o jakich mowa?
Czy to zimą, latem, czy przez cały rok, nie ma nic lepszego niż relaks w saunie połączony z odpowiednimi akcesoriami do sauny. Oprócz ręczników czy czepków na głowę wyposażenie obejmuje również inne nie mniej ważne akcesoria, wpływające na komfort przebywania w saunie.
Ceberek wykonany z drewna, również z drewnianą chochelką służy do polewania gorących kamieni, a także do polewania nas samych po wyjściu z sauny. Oczywiście takie akcesorium powinno być opracowane w taki sposób, aby nie przewodziło ciepła. Ceberki są także szczególnie polecane w saunach infuzyjnych, gdzie do polewanej na kamyczki wody dodaje się, a jakże, aromatyczne olejki eteryczne lub mentol.
Z kolei witki bambusowe są idealnymi „towarzyszami” w saunie do masażu. Zapewniają odprężające działanie, co więcej ułatwiają odtworzenie klimatu tureckiej bani lub starożytnej greckiej sauny. W połączeniu z nakładanymi na nie emulsjami naturalne akcesoria do sauny mogą urozmaicić cały proces, poprawiając ukrwienie skóry czy zwiększając wydzielanie potu i ujędrniając skórę. Łączą więc aspekt zdrowotny z kosmetycznym, dbając o nasze dobre samopoczucie.
"Effect of mist-sauna bathing on the cardiovascular function, thermoregulatory function, and metabolism of exercising humans” – Y. Kawahara, S. Iwase, J. Sugenoya, Ch. Miwa, M. Takada, czasopismo naukowe Autonomic Neuroscience, Elsevier Science, 2006.
"The Sauna: A Complete Guide to the Construction, Use, and Benefits of the Finnish Bath, 2nd Edition” – Roy, R. L, Chelsea Green Publishing, 2004.
"Sauna therapy for detoxification and healing” – L. Wilson, L.D. Wilson Consultants, Inc., 2004.
"Sauna for Your Health” – J. Baker, 2017.
"Infrared sauna in patients with rheumatoid arthritis and ankylosing spondylitis” – F. G. J. Oosterveld, J. J. Rasker, M. Floors, R. Landkroon, B. van Rennes, J. Zwijnenberg, Mart A. F. J. van de Laar, G. J. Koel, czasopismo naukowe Clinical Rheumatology, Springer, 2009.
"Facts and Fables about Sauna” – K. Kauppinen, czasopismo naukowe Annals of The Lyceum of Natural History of New York, 1997.
"The sauna and the heart” – O. J. Luurila, czasopismo naukowe Journal of Internal Medicine, John Wiley and Sons, 1992.
Powiązane wpisy
Olej z wiesiołka - jakie ma właściwości i na co pomaga?
Pochodzący z Ameryki Północnej i Południowej wiesiołek zdążył zadomowić się na stałe w Europie. Pozyskiwany z niego olej z wiesiołka z powodzeniem wykorzystywany jest zarówno w farmakopei, jak i kosmetyce. Olej wiesiołkowy ma korzystny wpływ na skórę twarzy, układ hormonalny, a także układ sercowo-naczyniowy. Co warto wiedzieć o tak cennym oleju jakim jest olej z nasion wiesiołka? Jakie korzyści może przynieść jego codzienne zastosowanie dla naszego zdrowia?
Olejek imbirowy - odkryj jego magiczne właściwości
Imbir i jego właściwości znane są od tysiącleci zarówno na wschodzie, jak i na zachodzie. Pozyskiwany z niego olejek imbirowy jest obecnie modnym i polecanym sposobem na zadbanie o własne zdrowie. Dlaczego tak jest? Niepozorny korzeń imbiru zawiera w sobie mnogość przeciwutleniaczy i substancji leczniczych, które można zastosować w dowolny sposób w formie silnie skoncentrowanego olejku. Co warto o nim wiedzieć, a także, dlaczego ma pozytywny wpływ na wiele płaszczyzn naszego zdrowia?
Olejek tymiankowy - na co działa oraz jakie ma właściwości?
Tymianek to jedna z najczęściej stosowanych roślin aromatycznych w Europie. Słynie z charakterystycznego i przyjemnego aromatu, a także właściwości korzystnych w świecie gastronomii i medycyny naturalnej. Obecnie niezwykłą popularnością cieszy się pozyskiwany z rośliny olej tymiankowy, który stał się jednym z najczęściej stosowanych olejków eterycznych na świecie. Jego szlachetne właściwości przeciwutleniające i prozdrowotne sprawiają, iż warto zainteresować się jego działaniem z bliska.
Olej sezamowy tłoczony na zimno - jak smakuje i jakie ma właściwości?
Olej sezamowy jest nie tylko smacznym i wszechstronnym produktem kulinarnym, ale również aromatycznym środkiem pełnym zdrowotnych właściwości. Uważany za najstarszy olej spożywczy na świecie, od tysiącleci stosowany jest w celach kulinarnych, kosmetycznych i leczniczych. Dziś znów staje się obiektem wartym zainteresowania, choćby ze względu na swoje użyteczne cechy. Co warto wiedzieć o tłoczonym na zimno oleju z sezamu? W jaki sposób działa i gdzie możemy skorzystać z jego zalet?
Olej z ostropestu tłoczony na zimno - naturalny eliksir na zdrową wątrobę
Ostropest plamisty jest dobrze znaną rośliną o działaniu wspomagającym pracę wątroby. Pozyskiwany z niego, tłoczony na zimno olej począwszy od działania przeciwzapalnego, immunostymulującego i przeciwutleniającego może nam przynieść wiele potencjalnych, prozdrowotnych korzyści. Czym dokładniej jest tłoczony na zimno olej z ostropestu, a także, jak możemy praktycznie wykorzystać jego wspomagające właściwości?
Naturalny olejek goździkowy - niezwykłe właściwości oraz zastosowanie
Goździk to jedno z najpopularniejszych ziół na świecie. Pozyskiwany z niego naturalny olejek goździkowy to nie tylko prosty składnik w naszej kuchni, ale także cenne lekarstwo o imponującej historii. Od wieków ceniony w różnych kulturach ze względu na swoje właściwości lecznicze staje się coraz chętniej stosowanym środkiem także w obecnych czasach. Co stoi za wzrastającą popularnością olejku goździkowego, a także, w czym może być przydatny jego niesamowity zakres zastosowań?
Olej z czarnuszki zimnotłoczny - właściwości, dawkowanie, dla dzieci
Od czasów starożytnych olej z czarnuszki uznawany był za eliksir piękna. Nawet znamienici prorocy tamtych czasów wspominali o jego magicznych, duchowych właściwościach, które podobno były w stanie wyleczyć wszystko prócz śmierci. Olej z nasion czarnuszki ma wiele właściwości zdrowotnych. Zatem, w jaki sposób możemy wykorzystać ten unikatowy, naturalny produkt w domowej pielęgnacji naszego zdrowia i urody? Jak się okazuje, tłoczony na zimno olej z czarnuszki ma wiele właściwości i zastosowań, nie tylko w kuchni.
Olejek z krwawnika - niezwykłe właściwości oraz wpływ na skórę
Krwawnik to bardzo ceniona w medycynie ludowej roślina, która zawdzięcza swoją popularność właściwościom leczniczym, trawiennym i przeciwzapalnym. Pozyskiwany z rośliny olejek eteryczny charakteryzuje się równie widocznym potencjałem. Zdolny do łagodzenia wielu bólów, jest środkiem kojącym i regenerującym, zdobywając uznanie wśród osób pragnących zadbać o swoje zdrowie. Co warto wiedzieć o olejku eterycznym z krwawnika, a także jego potencjalnych zaletach?
Erytrytol (erytrol) - zdrowy i naturalny słodzik bez kalorii
Kiedy naszym celem jest ograniczenie spożycia cukru, rozważamy możliwość zastąpienia go słodzikami. W takich sytuacjach nasuwa się jednak wiele pytań. Czy są one zdrowe? Czy uzyskamy smak podobny do cukru? Ile kalorii dostarczają dane słodziki? Erytrytol zdaje się odpowiadać na te pytania, będąc jednym z ciekawszych, a co najważniejsze, zdrowszych słodzików dostępnych na rynku. Czy erytrol naprawdę nie ma kalorii?
Olej lniany tłoczony na zimno - jakie ma właściwości oraz jak go używać?
Nie wszystkie oleje są takie same, a olej lniany zdaje się najlepszym tego przykładem. Olej lniany tłoczony na zimno to niezwykle cenny produkt promujący zdrowie, oczyszczający organizm i uzupełniający niedobory wielu składników odżywczych. Cechuje się łagodnym, lekko orzechowym smakiem, a także bogactwem substancji aktywnych zachowanych poprzez delikatne tłoczenie na zimno. Co warto wiedzieć o zimnotłocznym oleju lnianym i jego działaniu na nasze ciała?
Comments (0)