Sauna to tradycja wywodząca się wprost z krajów Północy, a zwłaszcza z Finlandii. Od kilku lat sauny cieszą się niezmierną popularnością w Polsce. Rytuał dobrego samopoczucia, jakim jest sucha gorąca kąpiel, przyciąga coraz więcej osób. Jak wygląda korzystanie z sauny oraz co należy o niej wiedzieć?
Czym dokładniej jest sauna – praktyki relaksu warte poznania
Sauna tradycyjnie praktykowana w małej drewnianej chatce lub zamkniętym pomieszczeniu polega na odbyciu suchej kąpieli w reżimie 3 do 20% wilgotności o temperaturze od 70 do 100°C.
Ogrzewanie pokoju, w którym odbywa się sesja, wytwarzane jest przez opalanie drewnem lub piecem elektrycznym zwanym tradycyjnie kiuas. Tak opalane pomieszczenie ogrzewa kamienie, na które wlewa się wodę w celu wytworzenia pary i ciągłego podnoszenia temperatury.
Sauna – właściwości, zalety, zastosowanie
Patrząc na saunę, możemy zadać pytanie: Po co zamykać się w takim razie w tak gorącym pomieszczeniu? W praktyce może wydawać się to dziwne. Jednak fakt intensywnego pocenia się ciała – nawet do 1,5 litra potu niesie ze sobą wiele korzyści dla organizmu. Wliczamy w to ujędrnianie tkanek i zwężanie porów skóry, niezwykle przydatnych w zabiegach kosmetycznych.
Wokół tematyki saun w ostatnich latach pojawiła się ogromna ilość fałszywych przekonań. Na przykład to, iż saunie przypisywane są właściwości odchudzające, co nie jest prawdą. Sauna powoduje wydzielanie potu, a utrata masy ciała jest chwilowa i szybko zostaje zrekompensowana.
Pomimo tego, korzystanie z sauny zmniejsza napięcie mięśniowe, a nawet uwalnia stany skurczone. Dlatego korzystanie z sauny jest wskazane przy bólach mięśni, czy stanach pourazowych.
Bodźce cieplne powodujące rozszerzanie naczyń krwionośnych w skórze i jej głębszych warstwach prowadzą do zwiększenia przepływu krwi i limfy tętniczej, zmniejszając ból i przyspieszając procesy regeneracyjne stanów zapalnych i tkanek.
Inne zalety sauny warte poznania
Oprócz powyższych sauna zapewnia także następujące zalety:
- Wydzielanie pozytywnych dla zdrowia hormonów – pod wpływem ciepła przysadka mózgowa ulega pobudzeniu, uwalniając endorfiny – hormony szczęścia
- Wspomaganie układu sercowo-naczyniowego – organizm reagując na zwiększoną temperaturę, obniża objętość krwi, prowadząc do spadku ciśnienia i wzrostu tętna nawet do 100-150 akcji serca na minutę
- Zwiększenie podstawowej przemiany materii – nawet o 30-40% zwiększa się wydalanie przez skórę produktów przemiany materii, takich jak kwas węglowy, ciałka histaminowe, produkty przemiany białek i węglowodanów
Powyższe zalety znajdą więc zastosowanie u osób z chorobami takimi jak POChP, w niewydolności serca lub chorobie tętnic obwodowych. Sauny pomagają również złagodzić objawy reumatoidalnego zapalenia stawów i mogą być korzystne, a jakże, w regeneracji mięśni po treningu. Osoby z depresją i stanami lękowymi mogą również skorzystać z sesji w saunie, dzięki wydzielanym przez przysadkę endorfinom.
Rodzaje sauny – więcej niż myślimy
W kulturze przyjął się obraz sauny, jako drewnianej kabiny wyposażonej w ławki, w której uwalniane jest suche powietrze przez opalanie drewnem. Obecnie istnieją jednak różnorodne rodzaje saun, z których każda cechuje się swoimi własnymi, oryginalnymi właściwościami.
- Sauna fińska – określana mianem sauny klasycznej. Wnętrze nagrzewa się do temperatury od 80°C do 120°C. Wysoka temperatura jest znośna dla ciała, ponieważ wilgotność wynosi zazwyczaj 3 do 20%. Dostępna jest w różnych wariantach, np. sauna z bali lub sauna ziemna. Oryginalnym wariantem jest tzw. sauna dymna;
- Łaźnia parowa (hammam) – w łaźni parowej temperatura powietrza wynosi zwykle od 40°C do 50°C, czyli jest znacznie niższa niż w klasycznej saunie. Wilgotność wynosi 100%, co z kolei zwiększa odczucia związane z temperaturą. Polecana jest szczególnie osobom cierpiącym na choroby układu oddechowego;
- Tepidarium – swoją nazwą nawiązuje do rzymskich term. Temperatura jest nieco wyższa od normalnej temperatury ciała i wynosi ok. 38°C do 40°C, dzięki czemu jest znośna również dla osób, które cierpią na słabe krążenie. Sprzyja ukrwieniu organizmu, zapobiega przeziębieniom. W porównaniu do klasycznej sauny, sesje w tepidarium są znacznie dłuższe;
- Biosauna – nazywana także sanarium to wilgotna kąpiel z ciepłym powietrzem, która zasadniczo różni się od klasycznych saun temperaturą powietrza. Średnio jest to około 50°C do 60°C. W biosaunie mile widziane są różnorodne olejki eteryczne.
W ostatnim czasie coraz częściej spotykane są sauny na podczerwień z Japonii. Elementy grzewcze na podczerwień zastępują tradycyjny piec. 80% promieniowania wnika w głąb tkanek skóry, zwiększając potliwość. Temperatura otoczenia wynosi z kolei ok. 50°C.
Zasady korzystania z sauny – o jakich należy wiedzieć?
Jeśli mamy szczęście posiadania przydomowej sauny, nie musimy martwić się o etykietę. Jeśli jednak dzielimy się wrażeniami z sauny z innymi osobami, powinniśmy trzymać się ważnych zasad związanych z jej poprawnym użytkowaniem. Jak zatem korzystać z sauny?
- Przed skorzystaniem z sauny należy wziąć szybki prysznic
- Wchodzimy i wychodzimy szybko – sauny są szczelne, aby utrzymać ciepło w środku. W tym celu natychmiast po wejściu lub wyjściu należy je skrzętnie zamknąć
- W niektórych saunach dopuszczalna jest nagość – w innych przypadkach preferowane jest noszenie ręcznika lub kostiumu kąpielowego
- Nie należy siadać bezpośrednio na ławce – upewnijmy się, że mamy ze sobą ręcznik do siedzenia
- Nie rozciągamy się, gdy sauna jest zatłoczona
- Jeśli temperatura jest za wysoka lub za niska, warto poprosić o zgodę grupy przed przestawieniem termostatu
- W saunie nie zostawiamy śmieci – mowa tu o plastrach, wsuwkach, jedzeniu
Oprócz tego, przed wyruszeniem do sauny nie należy spożywać alkoholu, jeść obfitego posiłku lub zasypiać wewnątrz sauny. Przed wejściem zalecane jest również wypicie szklanki wody, a także po w celu uniknięcia możliwego odwodnienia.
Jak korzystać z sauny – odpowiedni czas
Praktyka w saunie ma na celu przede wszystkim zrelaksowanie uczestników i zapewnienie im dobrego samopoczucia. Typowy rytuał rozpoczyna się od wzięcia prysznica i dokładnego wytarcia się, a następnie przebywania w saunie przez około dziesięć minut, aż pojawią się pierwsze krople potu na skórze.
Następnie wychodzimy z sauny, aby wziąć chłodny lub zimny prysznic, lub w ekstremalnych formach – ochłodzić się lodem. Po wysuszeniu czynność powtarza się dwukrotnie, kończąc na zimnym prysznicu, a następnie okresie odpoczynku. Oczywiście, rytuał musi być dostosowany do potrzeb i pragnień każdej osoby, aby pozostał praktyką bezpieczną i przyjemną.
Tak więc korzystanie z sauny dzielone jest na trzy fazy:
- Faza ciepła – trwa wewnątrz sauny od 8 do 15 minut. Osoby początkujące w saunie powinny spokojnie zacząć od sesji w niższym reżimie temperaturowym. Podczas tej fazy serce zaczyna bić szybciej, naczynia krwionośne rozszerzają się, a temperatura ciała wzrasta. Cały układ sercowo-naczyniowy pracuje na pełnych obrotach;
- Faza zimna – podczas schładzania należy wyjść na kilka minut na chłodne powietrze. Cyrkulacja, która odbywa się w drogach oddechowych, napełnia płuca świeżym tlenem. Następnie kierujemy się do zimnej wody, a zimą można skorzystać z ochłodzenia kruszonym lodem jak śniegiem, jak to robią Finowie. Należy pamiętać, aby ochładzać się od stóp do góry, kierując się w stronę serca. Naczynia krwionośne zwężają się wtedy w mgnieniu oka;
- Faza odpoczynku – służy wyłącznie relaksowi. Powinna trwać co najmniej tak długo, jak faza ciepła. Nie spieszmy się i słuchajmy swojego ciała. Podczas odpoczynku można po prostu zamknąć oczy lub poczytać dobrą książkę. Najważniejsze w całym procesie jest odprężenie ciała.
Oczywiście po ostatniej fazie możemy ponownie wrócić do sauny i powtórzyć cały proces tyle razy, ile zechcemy. Na początek zalecane są jednak jedno lub dwa powtórzenia.
Dodatki do sauny – emulsje do sauny, olejki eteryczne, mentol
Stosowanie olejków eterycznych w saunie jest szczególnie korzystne dla organizmu. Suche i intensywne ciepło sauny podkreśla ich nuty i wzmacnia zalety. Każdy olej eteryczny, czy emulsja ma określone zalety, wpływające na organizm w trakcie użytkowania.
Olejki eteryczne na bazie eukaliptusa, sosny czy mięty stosuje się ze względu na ich właściwości oddechowe i oczyszczające. Olejki na bazie cytrusów cechują się działaniem rewitalizującym i tonizującym, a te na bazie lawendy lub melisy koją i odprężają.
Z kolei emulsje do sauny lub mentol, nakładane przed wejściem do wnętrza nadadzą się w celach kojących, odprężających lub uodparniających na wysoką temperaturę. Mentol sprawdza się tu niesamowicie skutecznie, gdy jest nakładany bezpośrednio na skórę w okolicach nosa. Orzeźwia, zapewnia odpowiednią cyrkulację w drogach oddechowych i co najważniejsze, relaksuje w trakcie całej sesji. Kryształki mentolu mogą być również stosowane bezpośrednio na kamieniach lub w wiaderku infuzyjnym, rozcieńczając je wodą.
Akcesoria do sauny – o jakich mowa?
Czy to zimą, latem, czy przez cały rok, nie ma nic lepszego niż relaks w saunie połączony z odpowiednimi akcesoriami do sauny. Oprócz ręczników czy czepków na głowę wyposażenie obejmuje również inne nie mniej ważne akcesoria, wpływające na komfort przebywania w saunie.
Ceberek wykonany z drewna, również z drewnianą chochelką służy do polewania gorących kamieni, a także do polewania nas samych po wyjściu z sauny. Oczywiście takie akcesorium powinno być opracowane w taki sposób, aby nie przewodziło ciepła. Ceberki są także szczególnie polecane w saunach infuzyjnych, gdzie do polewanej na kamyczki wody dodaje się, a jakże, aromatyczne olejki eteryczne lub mentol.
Z kolei witki bambusowe są idealnymi „towarzyszami” w saunie do masażu. Zapewniają odprężające działanie, co więcej ułatwiają odtworzenie klimatu tureckiej bani lub starożytnej greckiej sauny. W połączeniu z nakładanymi na nie emulsjami naturalne akcesoria do sauny mogą urozmaicić cały proces, poprawiając ukrwienie skóry czy zwiększając wydzielanie potu i ujędrniając skórę. Łączą więc aspekt zdrowotny z kosmetycznym, dbając o nasze dobre samopoczucie.
"Effect of mist-sauna bathing on the cardiovascular function, thermoregulatory function, and metabolism of exercising humans” – Y. Kawahara, S. Iwase, J. Sugenoya, Ch. Miwa, M. Takada, czasopismo naukowe Autonomic Neuroscience, Elsevier Science, 2006.
"The Sauna: A Complete Guide to the Construction, Use, and Benefits of the Finnish Bath, 2nd Edition” – Roy, R. L, Chelsea Green Publishing, 2004.
"Sauna therapy for detoxification and healing” – L. Wilson, L.D. Wilson Consultants, Inc., 2004.
"Sauna for Your Health” – J. Baker, 2017.
"Infrared sauna in patients with rheumatoid arthritis and ankylosing spondylitis” – F. G. J. Oosterveld, J. J. Rasker, M. Floors, R. Landkroon, B. van Rennes, J. Zwijnenberg, Mart A. F. J. van de Laar, G. J. Koel, czasopismo naukowe Clinical Rheumatology, Springer, 2009.
"Facts and Fables about Sauna” – K. Kauppinen, czasopismo naukowe Annals of The Lyceum of Natural History of New York, 1997.
"The sauna and the heart” – O. J. Luurila, czasopismo naukowe Journal of Internal Medicine, John Wiley and Sons, 1992.
Powiązane wpisy
Olej z krokosza tłoczony na zimno - właściwości, zalety i praktyczne zastosowania
Krokosz barwierski (Carthamus tinctorius) znany także jako szafran łąkowy to roślina, która przez stulecia była ceniona zarówno w kuchni, jak i medycynie naturalnej. Jej właściwości zdrowotne i kosmetyczne zyskały uznanie na całym świecie. Jednym z najcenniejszych produktów pozyskiwanych z tej rośliny jest olej krokoszowy, który jest wytwarzany przez tłoczenie nasion krokosza na zimno. Proces ten pozwala zachować wszystkie cenne składniki odżywcze i zdrowotne. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej zimnotłoczonemu olejowi z krokosza barwierskiego. Omówimy jego właściwości, korzyści zdrowotne, zastosowania oraz przeciwwskazania do stosowania.
Olejek z oregano - właściwości i zastosowanie, naturalny sposób na zdrowie i urodę
Olejek eteryczny z oregano to jeden z najbardziej cenionych naturalnych produktów stosowanych zarówno w medycynie naturalnej, jak i w codziennej pielęgnacji. Znany ze swoich silnych właściwości antybakteryjnych, przeciwwirusowych i przeciwgrzybiczych - olejek z oregano może być używany na wiele sposobów, aby poprawić zdrowie i samopoczucie. W tym artykule przyjrzymy się dokładnie czym jest olejek eteryczny z oregano, jakie ma właściwości, jak jest produkowany, a także jak można go zastosować w różnych dziedzinach życia.
Olej rzepakowy tłoczony na zimno - do czego można go używać i jakie ma właściwości?
W świecie zdrowej żywności i naturalnych kosmetyków olej rzepakowy tłoczony na zimno zyskuje coraz większe uznanie. Jest to produkt o wyjątkowych właściwościach, który nie tylko wzbogaca nasze potrawy, ale także wspiera zdrowie i pielęgnację ciała. Czym jest olej rzepakowy tłoczony na zimno, jak powstaje, jakie ma wartości odżywcze i dlaczego powinien stać się stałym elementem codziennej diety? Dowiedz się jak prawidłowo przechowywać ten olej, aby zachować jego świeżość i pełnię wartości odżywczych, a także jak wykorzystać go w kuchni oraz w pielęgnacji skóry i włosów.
Olejek kajeputowy - jakie ma właściwości i do czego go wykorzystać?
W dobie rosnącej świadomości zdrowotnej oraz poszukiwania naturalnych metod pielęgnacji i leczenia olejki eteryczne zyskują coraz większą popularność. Jednym z mniej znanych, ale niezwykle wartościowych olejków jest olejek kajeputowy - o charakterystycznym świeżym i kamforowym zapachu. W artykule przybliżymy czym jest kajeput, jak pozyskiwany jest jego naturalny olejek eteryczny oraz jakie właściwości i zastosowania posiada. Omówimy jego rolę w kosmetyce, właściwości lecznicze oraz inne możliwości wykorzystania w aromaterapii i relaksacji.
Szałwia muszkatołowa - właściwości, zastosowanie, skutki uboczne i przeciwwskazani
Szałwia muszkatołowa to tajemnicza roślina o wyjątkowym aromacie, która od wieków fascynuje ludzi swoją wszechstronnością. Zyskuje coraz większą popularność nie tylko w medycynie naturalnej, ale także w kosmetyce i aromaterapii. Co sprawia, że szałwia muszkatołowa jest tak wyjątkowa? Jakie skrywa właściwości i jak może wspierać nasze zdrowie? Zanurzmy się w fascynujący świat tej rośliny - odkrywając jej tajemnice, zastosowania i potencjalne korzyści oraz ryzyka. Czy szałwia muszkatołowa może stać się Twoim nowym, niezawodnym sprzymierzeńcem w dbaniu o zdrowie i dobre samopoczucie?
Mięta pieprzowa - właściwości lecznicze, przeciwwskazania
Mięta pieprzowa to jedna z najpopularniejszych roślin stosowanych zarówno w medycynie, jak i w kuchni. Jej unikalne właściwości sprawiają, że jest niezastąpiona w wielu sytuacjach. W tym artykule przyjrzymy się jej bliżej - składowi, właściwościom oraz różnorodnym zastosowaniom. Dowiesz się również o przeciwwskazaniach, skutkach ubocznych oraz interakcjach z lekami i innymi ziołami. Na koniec omówimy olejek eteryczny z mięty pieprzowej oraz wykorzystanie w kosmetykach, suplementach diety oraz wyrobach medycznych.
Olej konopny - właściwości i zastosowanie. Na co pomaga olej z konopi?
W ostatnich latach coraz większą popularność zdobywają naturalne suplementy diety oraz produkty kosmetyczne oparte na składnikach pochodzenia roślinnego. Wśród nich szczególną uwagę zyskuje olej konopny tłoczony na zimno, który jest ceniony za swoje wyjątkowe właściwości odżywcze oraz szerokie zastosowanie zarówno w kuchni, jak i w codziennej pielęgnacji. W niniejszym artykule przybliżymy dokładnie, co sprawia, że olej konopny tłoczony na zimno jest tak wyjątkowy, jakie składniki zawiera i jak można go stosować, aby czerpać z niego jak najwięcej korzyści zdrowotnych.
Olejek pichtowy z jodły syberyjskiej - na co jest dobry?
Olejek eteryczny pichtowy to cenny ekstrakt pozyskiwany z jodły syberyjskiej - od dawna jest ceniony w tradycyjnej medycynie i nowoczesnej aromaterapii za swoje wyjątkowe właściwości lecznicze. Ten intensywnie aromatyczny olejek jest nie tylko potężnym sprzymierzeńcem w łagodzeniu stresu i poprawie nastroju, ale także znajduje zastosowanie w leczeniu różnych dolegliwości fizycznych. W tym artykule przyjrzymy się dokładnie w jaki sposób olejek pichtowy jest pozyskiwany, jakie ma właściwości oraz w jaki sposób można go wykorzystać, aby poprawić jakość życia.
Olej z wiesiołka - jakie ma właściwości i na co pomaga?
Pochodzący z Ameryki Północnej i Południowej wiesiołek zdążył zadomowić się na stałe w Europie. Pozyskiwany z niego olej z wiesiołka z powodzeniem wykorzystywany jest zarówno w farmakopei, jak i kosmetyce. Olej wiesiołkowy ma korzystny wpływ na skórę twarzy, układ hormonalny, a także układ sercowo-naczyniowy. Co warto wiedzieć o tak cennym oleju jakim jest olej z nasion wiesiołka? Jakie korzyści może przynieść jego codzienne zastosowanie dla naszego zdrowia?
Olejek imbirowy - odkryj jego magiczne właściwości
Imbir i jego właściwości znane są od tysiącleci zarówno na wschodzie, jak i na zachodzie. Pozyskiwany z niego olejek imbirowy jest obecnie modnym i polecanym sposobem na zadbanie o własne zdrowie. Dlaczego tak jest? Niepozorny korzeń imbiru zawiera w sobie mnogość przeciwutleniaczy i substancji leczniczych, które można zastosować w dowolny sposób w formie silnie skoncentrowanego olejku. Co warto o nim wiedzieć, a także, dlaczego ma pozytywny wpływ na wiele płaszczyzn naszego zdrowia?
Comments (0)