Mieszanie olejków eterycznych to dosyć rzadka praktyka – wielu z nas obawia się o składowe, poprawne proporcje i rezultaty. Nie wiemy jak zacząć, ani jak łączyć. A to naprawdę łatwe, o ile zastosujemy kilka prostych zasad. A warto je poznać, bo odpowiednio skomponowane olejki mogą przynieść niezwykłe efekty i satysfakcję - z nowo odkrytych i samodzielnie stworzonych połączeń - pięknych lub nieoczywistych, ale zawsze wyjątkowych. Jak komponować olejki eteryczne?
Olejki eteryczne to lotne substancje aromatyczne, które pochodzą z roślin. Ich ogromny wpływ na zdrowie i samopoczucie znany jest od dawna. Działają uspokajająco i relaksująco, łagodzą napięcie nerwowe, mogą wspomóc koncentrację i pamięć. Olejki eteryczne wykazują działanie antyseptyczne, pomagają zredukować stany zapalne i bóle mięśni. A odpowiednio połączone mogą zdziałać dużo więcej - nazywamy to synergią.
Synergia to termin często używany w aromaterapii. Oznacza połączenie olejków eterycznych, które podkreśla i wzmacnia ich nuty zapachowe oraz potęguje działanie terapeutyczne. Składowe muszą się uzupełniać, by stworzyć przyjemną kompozycję zapachową. Oznacza to, że odpowiednio zmieszane wydobywają nuty, które w innym przypadku byłyby niewyczuwalne.
Zanim zaczniemy mieszać olejki eteryczne warto poznać i zrozumieć podstawy. Mają one ogromne znaczenie dla trwałości i równowagi kompozycji. Nie jest to żadna skomplikowana wiedza - chodzi bowiem o nuty zapachowe. Każdy o nic słyszał, ale nie wszyscy wiedzą co tak naprawdę oznacza ten termin. A to nic innego jak zbiór woni, które składają się na konkretną kompozycję zapachową. Dzielimy je na trzy podstawowe grupy.
Nuty górne (lub też głowy) - odparowują najszybciej, nawet w ciągu 0,5 - 2 godzin, są zazwyczaj lekkie i wyczuwamy je jako pierwsze. Najpopularniejsze z nich to:
Nuty środkowe (lub też serca) - odparowują po upływie 2 - 4 godzin, są zwykle delikatne, zapewniają mieszance pożądaną równowagę:
Nuty dolne (czyli bazowe) - odparowują najwolniej, trwa to nawet kilka dni, zapachy są intensywne i ciężkie. Spójrzmy na przykłady:
Olejki eteryczne doskonale mieszają się ze sobą w obrębie tych samych nut zapachowych, co jednak ważniejsze, skomponowany zapach utrzyma się na dłużej w (praktycznie) niezmienionej formie.
Każdy pojedynczy olejek eteryczny składa się z wielu substancji aromatycznych, dlatego miesza się zazwyczaj nie więcej niż pięć różnych produktów. Duża ilość zapachów w kompozycji wymaga wiedzy i doświadczenia, które z pewnością zdobędziemy z czasem (i praktyką). Zachowanie umiaru, tak w ilości olejków, jak i proporcjach jest kwestią kluczową - szczególnie na początku.
Zanim zaczniemy komponować wymarzone olejki, musimy zadbać o odpowiednie przygotowanie i niezbędne akcesoria. Podstawą są szklane, najlepiej ciemne buteleczki. Jeśli dopiero rozpoczynamy przygodę z mieszaniem olejków, to zdecydowanie warto wybrać mniejsze naczynia (np. 15 ml).
Aby osiągnąć satysfakcjonujące efekty, inwestujmy w olejki eteryczne najwyższej jakości. Produkty o nieodpowiednim, zanieczyszczonym składzie, mają słabsze właściwości terapeutyczne, ale co gorsze, w skrajnych przypadkach mogą być nawet toksyczne.
Najpewniejszą metodą, przynajmniej dla początkujących będzie zastosowanie kompozycji opartej o nuty zapachowe i ich rodzaje. Poznajmy najczęściej stosowane proporcje:
1 : 1 : 1 - czyli wszystkie nuty zapachowe w równych proporcjach, np. po 15 kropli każdego rodzaju
3 (nuta górna) : 5 (nuta środkowa) : 2 (nuta dolna) - np. by stworzyć ok. 2,5 ml olejku wystarczy połączyć 15 kropli nuty górnej + 25 kropli nuty środkowej + 10 kropli nuty dolnej
Gotową kompozycję olejków eterycznych najlepiej zamknąć w szczelnej buteleczce, opisać (szczególnie, jeśli tworzymy kilka mieszanek jednocześnie) a następnie odstawić w chłodne i ciemne miejsce na kilka dni, by składniki mogły się dobrze połączyć. Zapach z pewnością nabierze głębi i wyrazu.
Olejek eteryczny w czystej postaci to produkt skoncentrowany, którego nie należy nakładać bezpośrednio na skórę, może skończyć się to nieprzyjemnymi podrażnieniami. Jeśli specyfik zamierzamy stosować na twarz lub ciało, należy zadbać o odpowiednie rozcieńczenie, używając składnika nośnego. To nic innego, jak olej roślinny - np. z ziaren słonecznika lub kokosa.
Jeśli chodzi o maksymalne stężenie czystego olejku eterycznego w przygotowywanej kompozycji, liczby przedstawiają się następująco:
do 1,5% w produktach na twarz
do 3% w produktach do masażu ciała
do 4% w kosmetykach do pielęgnacji (np. balsamy)
Mieszanie olejków eterycznych daje dużą swobodę i chyba w tym tkwi sens całego procesu. Chociaż trudno określić zapach idealny, dobre połączenia zapachowe otrzymamy mieszając klasyczne aromaty.
lawenda + jaśmin + drzewo sandałowe
Wiele osób, które zaczynają przygodę z mieszaniem olejków eterycznych poszukuje inspiracji i to całkowicie zrozumiałe. Ale i to trzeba zrobić dobrze - można sprawdzić skład popularnego olejku, który trafił w nasze gusta (stworzyli go przecież eksperci) i spróbować odtworzyć podobną (lub delikatnie zmodyfikowaną) kompozycję w domu, bawiąc się proporcjami. To dobra nauka schematów i połączeń, która z pewnością przyda się w dalszym tworzeniu zapachów.
Aromaterapia to doświadczenie indywidualne, każdy z nas ma przecież swoje upodobania i preferencje. Warto próbować, sprawdzać i szukać mieszanek idealnych - komponowanie olejków eterycznych to połączenie sztuki i nauki z kreatywnością. Sam proces nie jest skomplikowany, a może zaowocować stworzeniem unikatowego, niepowtarzalnego zapachu, który zachwyci i poprawi samopoczucie. Czy nie w tym tkwi sekret aromaterapii?
Zdarza się, że olejki eteryczne już po kilku godzinach od stworzenia kompozycji pachną zupełnie inaczej niż na początku - przyczyną tkwi w zmieszaniu różnych rodzajów nut zapachowych. Jeśli jeden z olejków ulatnia się szybciej niż inne, zapach będzie się nieustannie zmieniał. Czy to wada? Raczej ciekawe doświadczenie.
Łączenie olejków eterycznych nie jest trudne, ale warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach. Dobrym pomysłem będzie pogrupowane olejków, np. zgodnie z ich przeznaczeniem (czyli sposobem działania), które wzmocni działanie terapeutyczne, na przykład:
działanie uspokajające - lawenda, geranium, bergamotka, ylang ylang, jaśmin, melisa, paczula, drzewo sandałowe
energetyzujące - rozmaryn, szałwia, trawa cytrynowa, eukaliptus, mięta pieprzowa, sosna, cytryna, bazylia, grejpfrut
...lub też ze względu na rodzaj zapachu - cytrusowe, ziołowe, drzewne, korzenne, żywiczne, egzotyczne, kwiatowe. Co ciekawe kolejność nie jest przypadkowa, a każdy zapach idealnie łączy się z sąsiadującym aromatem. Czyli? Z powodzeniem można połączyć olejki cytrusowe z ziołowymi i kwiatowymi, a ziołowe z drzewnymi lub cytrusowymi...i tak dalej. Proste, prawda?
Wbrew pozorom, olejki można mieszać również na zasadzie kontrastów, co jest jednak nieco trudniejsze. Jeśli lubimy eksperymenty, to z pewnością warto wypróbować niestandardowe połączenia, np. cynamon i pomarańcza, efekt z pewnością zaskoczy, a może i zachwycić.
I często pomijana kwestia - rozwaga. Warto postawić na minimalizm, bo najczęściej sprawdza się zasada - mniej znaczy więcej. Połączenie trzech ciekawych aromatów będzie harmonijne i nie wprowadzi niepotrzebnego zapachowego chaosu.
Istnieje kilka olejków eterycznych, które doskonale łączą się z wieloma innymi zapachami, tworząc doskonale (i pewne) kompozycje, są to przede wszystkim:
lawenda
drzewo herbaciane
rozmaryn
cytryna
eukaliptus
paczula
szałwia
W mieszaniu olejków tak naprawdę (prawie) wszystko jest dozwolone. Każdy z nas zapach rozumie trochę inaczej i powinniśmy kierować się własnymi odczuciami i wrażeniami. Jednym z niewielu działań, których lepiej unikać jest mieszanie gotowych kompozycji zapachowych (stworzonych samodzielnie lub kupionych w sklepie) - przynosi to zazwyczaj fatalne efekty, które mogą spowodować co najwyżej ból głowy i rozdrażnienie.
Warto także pamiętać, że zapachy korzenne i orientalne (szczególnie użyte w nadmiarze) mogą łatwo zdominować każdy zapach, a cały wysiłek związany z tworzeniem kompozycji idealnej będzie "ledwo wyczuwalny".
"Podstawy perfumerii" - I. Konopacka - Brud, W. Brud
"Vademecum olejków eterycznych" - V. A. Wordwood
"Sensoryka i substancje zapachowe" - A. Jabłońska- Trypuć, R. Fabiszewski
"Surowce roslinne o dzialaniu przeciwlekowym i antydepresyjnym" - G. Nowak, Katedra i Zakład z naturalnych Surowców Leczniczych i Kosmetycznych, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu
"Problem zanieczyszczeń w kolejkach eterycznych" - Farmacom
Styraks jest wyjątkowym gatunkiem rośliny leczniczej, która od wieków była używana do celów terapeutycznych, kosmetycznych i przemysłowych. Obecnie olejek eteryczny, a także i żywica pozyskiwana ze styrakowca benzoesowego zdobywają na popularności w kręgach pasjonatów aromaterapii, czerpiąc z jego działania ogrom korzyści. Czym jest styrakowiec, a także jakimi cechami determinuje się pozyskiwany z niego olejek i żywica? Poznajmy potencjalne korzyści zdrowotne wynikające z jego stosowania.
Olejki eteryczne z cytrusów są jednymi z najkorzystniejszych środków w poprawie samopoczucia i pobudzenia do działania. Jednym z nich jest tangerynka, nietuzinkowy owoc cechujący się prozdrowotnymi właściwościami mandarynki i grejpfruta. Słodki smak, bez przesadnej kwaskowatości spowodował, że tangerynka jest idealnym dodatkiem do dań i soków, a także ciekawym źródłem prozdrowotnych olejków eterycznych. Co należy wiedzieć o olejku eterycznym Tangerine, a także, jak go stosować?
Dzikie rośliny od tysiącleci były i są wykorzystywane na niezliczone sposoby. W przeszłości karmiły nas i przynosiły ukojenie w trudnych chwilach, odgrywając kluczową rolę w rozwoju ludzkości. Każda roślina ma swoje unikatowe właściwości lecznicze dla ludzkiego organizmu, a niektóre z nich mają również bardziej subtelne cechy, do dziś regularnie stosowane w formie kadzenia podczas różnorodnych rytuałów religijnych, a także w trakcie medytacji. Takie rośliny nazywa się naturalnymi kadzidłami.
Zapewne każda osoba na świecie słyszała o unikatowym działaniu kocimiętki, rośliny uwielbianej przez domowe koty, a także ich większych kuzynów. Cytrusowy i charakterystyczny zapach przyciąga do kocimiętki nie tylko koty, lecz także i ludzi. Mało znanym faktem jest to, iż my także możemy skorzystać z potencjalnie pożytecznych efektów relaksacyjnych i prozdrowotnych kocimiętki. Roślina łagodzi stres i oferuje również szereg innych korzyści, które warto poznać.
Pochodzący z tradycyjnej medycyny Maorysów olejek Manuka znany jest ze swoich unikalnych właściwości oczyszczających i urzekającego zapachu. Chociaż jest rzadko spotykany, olejek eteryczny z Manuka jest bardzo silnym środkiem przeciwwirusowym i przeciwbakteryjnym, szczególnie przydatnym w przypadku schorzeń skórnych i laryngologicznych. Co należy wiedzieć o olejku pozyskiwanym z niepozornego nowozelandzkiego drzewa Manuka?
Olejek eteryczny Wintergreen to enigmatyczny składnik pomocny w przypadku bólu stawów i mięśni, który był stosowany przez rdzennych amerykanów od setek lat. Wintergreen, czy też Golteria rozesłana to obecnie roślina niezwykle popularna wśród osób aktywnych i zmagających się z chorobami układu mięśniowo-szkieletowego. Cechuje się unikatowymi właściwościami przeciwzapalnymi, a także przeciwbólowymi i przeciwskurczowymi, które stanowią o skuteczności olejku Wintergreen. Co należy o nim wiedzieć?
Balsam peruwiański z drzewa balsamowego jest doskonałym przykładem tego, jak potężna i skuteczna może być siła natury, jeśli jest stosowana prawidłowo. Medycyna naturalna może być świetną alternatywą w wielu sytuacjach. Olejek balsamowy Peru dzięki swoim właściwościom stosowany jest od setek lat w krajach Ameryki Środkowej, Peru, Ekwadorze i Brazylii, gdzie znany jest jako silny środek antyseptyczny i antybakteryjny do leczenia podrażnień skórnych.
Naturalne olejki eteryczne mają różnorodne działanie lecznicze, na przykład są częstym pomocnikiem w zimnych porach roku. Mogą również wspomóc procesy regeneracyjne organizmu i wielu innych codziennych dolegliwości psychicznych i fizycznych, na które są nastawione również dzieci. Zastanawiamy się, czy olejki eteryczne są bezpieczne dla dzieci? Odpowiedź brzmi: tak! Przyjrzyjmy się zatem, jakie olejki będą skuteczną pomocą dla dzieci, obdarowując je wieloma pozytywnymi właściwościami.
Olejek pozyskiwany ze świętego drzewa balsamicznego Palo Santo (Bursera graveolens), od wieków jest szeroko stosowany ze względu na swoje właściwości lecznicze i moc duchową. Olejek z Palo Santo ma właściwości moczopędne, przeciwreumatyczne, oczyszczające, antyseptyczne i przeciwgrzybiczne. Jednocześnie służy do zwalczania chorób o podłożu stresowym, enigmatyczny aromat zapewnia spokój ducha, oczyszczając ciało i umysł. Co ma do zaoferowania olejek z Palo Santo?
Olejek cedrowy pozyskiwany jest z kory, liści i drewna drzewa cedrowego. Zawiera on wiele cennych składników, obecnych w cedrach atlaskich i himalajskich. Właściwości olejku cedrowego słusznie można określić jako prawdziwie wszechstronne. Jest to jeden z najpopularniejszych olejków w kosmetyce naturalnej, masażu, a zwłaszcza aromaterapii ze względu na mnogość swoich dobroczynnych cech.
Comments (0)