Mieszanie olejków eterycznych to dosyć rzadka praktyka – wielu z nas obawia się o składowe, poprawne proporcje i rezultaty. Nie wiemy jak zacząć, ani jak łączyć. A to naprawdę łatwe, o ile zastosujemy kilka prostych zasad. A warto je poznać, bo odpowiednio skomponowane olejki mogą przynieść niezwykłe efekty i satysfakcję - z nowo odkrytych i samodzielnie stworzonych połączeń - pięknych lub nieoczywistych, ale zawsze wyjątkowych. Jak komponować olejki eteryczne?
Olejki eteryczne to lotne substancje aromatyczne, które pochodzą z roślin. Ich ogromny wpływ na zdrowie i samopoczucie znany jest od dawna. Działają uspokajająco i relaksująco, łagodzą napięcie nerwowe, mogą wspomóc koncentrację i pamięć. Olejki eteryczne wykazują działanie antyseptyczne, pomagają zredukować stany zapalne i bóle mięśni. A odpowiednio połączone mogą zdziałać dużo więcej - nazywamy to synergią.
Synergia to termin często używany w aromaterapii. Oznacza połączenie olejków eterycznych, które podkreśla i wzmacnia ich nuty zapachowe oraz potęguje działanie terapeutyczne. Składowe muszą się uzupełniać, by stworzyć przyjemną kompozycję zapachową. Oznacza to, że odpowiednio zmieszane wydobywają nuty, które w innym przypadku byłyby niewyczuwalne.
Zanim zaczniemy mieszać olejki eteryczne warto poznać i zrozumieć podstawy. Mają one ogromne znaczenie dla trwałości i równowagi kompozycji. Nie jest to żadna skomplikowana wiedza - chodzi bowiem o nuty zapachowe. Każdy o nic słyszał, ale nie wszyscy wiedzą co tak naprawdę oznacza ten termin. A to nic innego jak zbiór woni, które składają się na konkretną kompozycję zapachową. Dzielimy je na trzy podstawowe grupy.
Nuty górne (lub też głowy) - odparowują najszybciej, nawet w ciągu 0,5 - 2 godzin, są zazwyczaj lekkie i wyczuwamy je jako pierwsze. Najpopularniejsze z nich to:
bergamotka
eukaliptus
lemongrass
mięta pieprzowa
pomarańcza
Nuty środkowe (lub też serca) - odparowują po upływie 2 - 4 godzin, są zwykle delikatne, zapewniają mieszance pożądaną równowagę:
cynamon
drzewo herbaciane
geranium
jałowiec
rozmaryn
Nuty dolne (czyli bazowe) - odparowują najwolniej, trwa to nawet kilka dni, zapachy są intensywne i ciężkie. Spójrzmy na przykłady:
amyris
drzewo cedrowe
imbir
paczula
ylang-ylang
Olejki eteryczne doskonale mieszają się ze sobą w obrębie tych samych nut zapachowych, co jednak ważniejsze, skomponowany zapach utrzyma się na dłużej w (praktycznie) niezmienionej formie.
Każdy pojedynczy olejek eteryczny składa się z wielu substancji aromatycznych, dlatego miesza się zazwyczaj nie więcej niż pięć różnych produktów. Duża ilość zapachów w kompozycji wymaga wiedzy i doświadczenia, które z pewnością zdobędziemy z czasem (i praktyką). Zachowanie umiaru, tak w ilości olejków, jak i proporcjach jest kwestią kluczową - szczególnie na początku.
Zanim zaczniemy komponować wymarzone olejki, musimy zadbać o odpowiednie przygotowanie i niezbędne akcesoria. Podstawą są szklane, najlepiej ciemne buteleczki. Jeśli dopiero rozpoczynamy przygodę z mieszaniem olejków, to zdecydowanie warto wybrać mniejsze naczynia (np. 15 ml).
Aby osiągnąć satysfakcjonujące efekty, inwestujmy w olejki eteryczne najwyższej jakości. Produkty o nieodpowiednim, zanieczyszczonym składzie, mają słabsze właściwości terapeutyczne, ale co gorsze, w skrajnych przypadkach mogą być nawet toksyczne.
Najpewniejszą metodą, przynajmniej dla początkujących będzie zastosowanie kompozycji opartej o nuty zapachowe i ich rodzaje. Poznajmy najczęściej stosowane proporcje:
1 : 1 : 1 - czyli wszystkie nuty zapachowe w równych proporcjach, np. po 15 kropli każdego rodzaju
3 (nuta górna) : 5 (nuta środkowa) : 2 (nuta dolna) - np. by stworzyć ok. 2,5 ml olejku wystarczy połączyć 15 kropli nuty górnej + 25 kropli nuty środkowej + 10 kropli nuty dolnej
Gotową kompozycję olejków eterycznych najlepiej zamknąć w szczelnej buteleczce, opisać (szczególnie, jeśli tworzymy kilka mieszanek jednocześnie) a następnie odstawić w chłodne i ciemne miejsce na kilka dni, by składniki mogły się dobrze połączyć. Zapach z pewnością nabierze głębi i wyrazu.
Olejek eteryczny w czystej postaci to produkt skoncentrowany, którego nie należy nakładać bezpośrednio na skórę, może skończyć się to nieprzyjemnymi podrażnieniami. Jeśli specyfik zamierzamy stosować na twarz lub ciało, należy zadbać o odpowiednie rozcieńczenie, używając składnika nośnego. To nic innego, jak olej roślinny - np. z ziaren słonecznika lub kokosa.
Jeśli chodzi o maksymalne stężenie czystego olejku eterycznego w przygotowywanej kompozycji, liczby przedstawiają się następująco:
do 1,5% w produktach na twarz
do 3% w produktach do masażu ciała
do 4% w kosmetykach do pielęgnacji (np. balsamy)
Mieszanie olejków eterycznych daje dużą swobodę i chyba w tym tkwi sens całego procesu. Chociaż trudno określić zapach idealny, dobre połączenia zapachowe otrzymamy mieszając klasyczne aromaty.
lawenda + rumianek
cytryna + rozmaryn
lawenda + drzewo herbaciane
cytryna+ rozmaryn + drzewo cedrowe
lawenda + jaśmin + drzewo sandałowe
bergamotka + szałwia + rozmaryn
Wiele osób, które zaczynają przygodę z mieszaniem olejków eterycznych poszukuje inspiracji i to całkowicie zrozumiałe. Ale i to trzeba zrobić dobrze - można sprawdzić skład popularnego olejku, który trafił w nasze gusta (stworzyli go przecież eksperci) i spróbować odtworzyć podobną (lub delikatnie zmodyfikowaną) kompozycję w domu, bawiąc się proporcjami. To dobra nauka schematów i połączeń, która z pewnością przyda się w dalszym tworzeniu zapachów.
Aromaterapia to doświadczenie indywidualne, każdy z nas ma przecież swoje upodobania i preferencje. Warto próbować, sprawdzać i szukać mieszanek idealnych - komponowanie olejków eterycznych to połączenie sztuki i nauki z kreatywnością. Sam proces nie jest skomplikowany, a może zaowocować stworzeniem unikatowego, niepowtarzalnego zapachu, który zachwyci i poprawi samopoczucie. Czy nie w tym tkwi sekret aromaterapii?
Zdarza się, że olejki eteryczne już po kilku godzinach od stworzenia kompozycji pachną zupełnie inaczej niż na początku - przyczyną tkwi w zmieszaniu różnych rodzajów nut zapachowych. Jeśli jeden z olejków ulatnia się szybciej niż inne, zapach będzie się nieustannie zmieniał. Czy to wada? Raczej ciekawe doświadczenie.
Łączenie olejków eterycznych nie jest trudne, ale warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach. Dobrym pomysłem będzie pogrupowane olejków, np. zgodnie z ich przeznaczeniem (czyli sposobem działania), które wzmocni działanie terapeutyczne, na przykład:
działanie uspokajające - lawenda, geranium, bergamotka, ylang ylang, jaśmin, melisa, paczula, drzewo sandałowe
energetyzujące - rozmaryn, szałwia, trawa cytrynowa, eukaliptus, mięta pieprzowa, sosna, cytryna, bazylia, grejpfrut
...lub też ze względu na rodzaj zapachu - cytrusowe, ziołowe, drzewne, korzenne, żywiczne, egzotyczne, kwiatowe. Co ciekawe kolejność nie jest przypadkowa, a każdy zapach idealnie łączy się z sąsiadującym aromatem. Czyli? Z powodzeniem można połączyć olejki cytrusowe z ziołowymi i kwiatowymi, a ziołowe z drzewnymi lub cytrusowymi...i tak dalej. Proste, prawda?
Wbrew pozorom, olejki można mieszać również na zasadzie kontrastów, co jest jednak nieco trudniejsze. Jeśli lubimy eksperymenty, to z pewnością warto wypróbować niestandardowe połączenia, np. cynamon i pomarańcza, efekt z pewnością zaskoczy, a może i zachwycić.
I często pomijana kwestia - rozwaga. Warto postawić na minimalizm, bo najczęściej sprawdza się zasada - mniej znaczy więcej. Połączenie trzech ciekawych aromatów będzie harmonijne i nie wprowadzi niepotrzebnego zapachowego chaosu.
Istnieje kilka olejków eterycznych, które doskonale łączą się z wieloma innymi zapachami, tworząc doskonale (i pewne) kompozycje, są to przede wszystkim:
lawenda
drzewo herbaciane
rozmaryn
cytryna
eukaliptus
paczula
szałwia
W mieszaniu olejków tak naprawdę (prawie) wszystko jest dozwolone. Każdy z nas zapach rozumie trochę inaczej i powinniśmy kierować się własnymi odczuciami i wrażeniami. Jednym z niewielu działań, których lepiej unikać jest mieszanie gotowych kompozycji zapachowych (stworzonych samodzielnie lub kupionych w sklepie) - przynosi to zazwyczaj fatalne efekty, które mogą spowodować co najwyżej ból głowy i rozdrażnienie.
Warto także pamiętać, że zapachy korzenne i orientalne (szczególnie użyte w nadmiarze) mogą łatwo zdominować każdy zapach, a cały wysiłek związany z tworzeniem kompozycji idealnej będzie "ledwo wyczuwalny".
"Podstawy perfumerii" - I. Konopacka - Brud, W. Brud
"Vademecum olejków eterycznych" - V. A. Wordwood
"Sensoryka i substancje zapachowe" - A. Jabłońska- Trypuć, R. Fabiszewski
"Surowce roslinne o dzialaniu przeciwlekowym i antydepresyjnym" - G. Nowak, Katedra i Zakład z naturalnych Surowców Leczniczych i Kosmetycznych, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu
"Problem zanieczyszczeń w kolejkach eterycznych" - Farmacom
Pochodzący z Ameryki Północnej i Południowej wiesiołek zdążył zadomowić się na stałe w Europie. Pozyskiwany z niego olej z wiesiołka z powodzeniem wykorzystywany jest zarówno w farmakopei, jak i kosmetyce. Olej wiesiołkowy ma korzystny wpływ na skórę twarzy, układ hormonalny, a także układ sercowo-naczyniowy. Co warto wiedzieć o tak cennym oleju jakim jest olej z nasion wiesiołka? Jakie korzyści może przynieść jego codzienne zastosowanie dla naszego zdrowia?
Imbir i jego właściwości znane są od tysiącleci zarówno na wschodzie, jak i na zachodzie. Pozyskiwany z niego olejek imbirowy jest obecnie modnym i polecanym sposobem na zadbanie o własne zdrowie. Dlaczego tak jest? Niepozorny korzeń imbiru zawiera w sobie mnogość przeciwutleniaczy i substancji leczniczych, które można zastosować w dowolny sposób w formie silnie skoncentrowanego olejku. Co warto o nim wiedzieć, a także, dlaczego ma pozytywny wpływ na wiele płaszczyzn naszego zdrowia?
Tymianek to jedna z najczęściej stosowanych roślin aromatycznych w Europie. Słynie z charakterystycznego i przyjemnego aromatu, a także właściwości korzystnych w świecie gastronomii i medycyny naturalnej. Obecnie niezwykłą popularnością cieszy się pozyskiwany z rośliny olej tymiankowy, który stał się jednym z najczęściej stosowanych olejków eterycznych na świecie. Jego szlachetne właściwości przeciwutleniające i prozdrowotne sprawiają, iż warto zainteresować się jego działaniem z bliska.
Olej sezamowy jest nie tylko smacznym i wszechstronnym produktem kulinarnym, ale również aromatycznym środkiem pełnym zdrowotnych właściwości. Uważany za najstarszy olej spożywczy na świecie, od tysiącleci stosowany jest w celach kulinarnych, kosmetycznych i leczniczych. Dziś znów staje się obiektem wartym zainteresowania, choćby ze względu na swoje użyteczne cechy. Co warto wiedzieć o tłoczonym na zimno oleju z sezamu? W jaki sposób działa i gdzie możemy skorzystać z jego zalet?
Ostropest plamisty jest dobrze znaną rośliną o działaniu wspomagającym pracę wątroby. Pozyskiwany z niego, tłoczony na zimno olej począwszy od działania przeciwzapalnego, immunostymulującego i przeciwutleniającego może nam przynieść wiele potencjalnych, prozdrowotnych korzyści. Czym dokładniej jest tłoczony na zimno olej z ostropestu, a także, jak możemy praktycznie wykorzystać jego wspomagające właściwości?
Goździk to jedno z najpopularniejszych ziół na świecie. Pozyskiwany z niego naturalny olejek goździkowy to nie tylko prosty składnik w naszej kuchni, ale także cenne lekarstwo o imponującej historii. Od wieków ceniony w różnych kulturach ze względu na swoje właściwości lecznicze staje się coraz chętniej stosowanym środkiem także w obecnych czasach. Co stoi za wzrastającą popularnością olejku goździkowego, a także, w czym może być przydatny jego niesamowity zakres zastosowań?
Od czasów starożytnych olej z czarnuszki uznawany był za eliksir piękna. Nawet znamienici prorocy tamtych czasów wspominali o jego magicznych, duchowych właściwościach, które podobno były w stanie wyleczyć wszystko prócz śmierci. Olej z nasion czarnuszki ma wiele właściwości zdrowotnych. Zatem, w jaki sposób możemy wykorzystać ten unikatowy, naturalny produkt w domowej pielęgnacji naszego zdrowia i urody? Jak się okazuje, tłoczony na zimno olej z czarnuszki ma wiele właściwości i zastosowań, nie tylko w kuchni.
Krwawnik to bardzo ceniona w medycynie ludowej roślina, która zawdzięcza swoją popularność właściwościom leczniczym, trawiennym i przeciwzapalnym. Pozyskiwany z rośliny olejek eteryczny charakteryzuje się równie widocznym potencjałem. Zdolny do łagodzenia wielu bólów, jest środkiem kojącym i regenerującym, zdobywając uznanie wśród osób pragnących zadbać o swoje zdrowie. Co warto wiedzieć o olejku eterycznym z krwawnika, a także jego potencjalnych zaletach?
Kiedy naszym celem jest ograniczenie spożycia cukru, rozważamy możliwość zastąpienia go słodzikami. W takich sytuacjach nasuwa się jednak wiele pytań. Czy są one zdrowe? Czy uzyskamy smak podobny do cukru? Ile kalorii dostarczają dane słodziki? Erytrytol zdaje się odpowiadać na te pytania, będąc jednym z ciekawszych, a co najważniejsze, zdrowszych słodzików dostępnych na rynku. Czy erytrol naprawdę nie ma kalorii?
Nie wszystkie oleje są takie same, a olej lniany zdaje się najlepszym tego przykładem. Olej lniany tłoczony na zimno to niezwykle cenny produkt promujący zdrowie, oczyszczający organizm i uzupełniający niedobory wielu składników odżywczych. Cechuje się łagodnym, lekko orzechowym smakiem, a także bogactwem substancji aktywnych zachowanych poprzez delikatne tłoczenie na zimno. Co warto wiedzieć o zimnotłocznym oleju lnianym i jego działaniu na nasze ciała?
Dołącz do grona obserwatorów bilovit_com na Instagramie
Comments (0)